قربانعلی خدایی در گفت وگوبا وارش، سیل پدیده ای است که بر اثر بارش زیاد، ذوب شدن برف و یا ذوب یخچال ها بوجود می آید، اظهار کرد: در حوزه غرب مازندران رودخانه ای مانند سه هزار و سردابرود از رژیم یخچالی برخوردار هستند و بر خلاف سایر وردخانه ها که در پاییز و زمستان سیلابی می شوند، این دو رودخانه به واسطه ذوب شدن یخچال در تابستان سیلابی می شوند.
وی با بیان اینکه دیگر رودخانه ها بر اثر بارش باران زیاد سیلابی می شوند، افزود: تا 50 سال قبل با اینکه بارش باران بیشتر از این بود میزان سیلاب کمتر بود اما طی چند سال اخیر با اینکه بارش ها کمتر شده است اما سیلاب ها بیشتر روی می دهد.
این کارشناس ارشد آبخیزداری گفت: در گذشته بازگشت سیلاب هر 10 تا 15 سال بود اما امروزه کمتر شده است و هر 2 تا سه سال شاهد سیلابی شدن رودخانه ها هستیم و این موضوع نشان دهنده تغییر رژیم رودخانه ها است.
خدایی، شدت بارندگی را نسبت به گذشته بیشتر و مدت بارندگی را کوتاه تر اعلام کرد و متذکر شد: در حال حاضر میزان بارندگی در مدت 2 روز با یک هفته بارندگی در گذشته برابری می کند و اینها منطقه را با چالش مواجه می کند و نشان دهنده هشدار طبیعت است.
وی تصریح کرد: میزان بارندگی روز پنج شنبه گذشته در دشت رامسر 290 میلیمتر و در ارتفاعات 420 میلیمتر ثبت شد در حالیکه باید برعکس باشد یعنی میزان بارندگی در دشت باید از ارتفاع بیشتر باشد و همه اینها باید یک تلنگر برای ما باشد.
این کارشناس ارشد حوزه آبخیزداری، دخالتهای زیاد در طبیعت را توسط انسانها ازعلل این تغییرات دانست و گفت: تنها کاری که از دست ما برمی آید مدیریت سیلاب است اما مشکل اساسی و اصلی در بالادست نیست بلکه در همین پایین دست موجب سیلاب می شود.
خدایی خاطر نشان کرد: با توجه به شرایط خاص توپوگرافی در یک منطقه ممکن است بارش زیاد به صورت نقطه ای خطرساز باشد .
وی با بیان اینکه پوشش گیاهی تا حدی می تواند باران را جذب کند و مابقی به صورت روان آب جاری می شود، یادآور شد: اجرای طرح های آبخیزداری تاحدی جلوی سیلابی شدن را در شهر و روستا می گیرد اما درمان اصلی نیست و باید دید سیل بیشتر در چه نقاطی اتفاق می افتد.
این کارشناس ارشد حوزه آبخیزداری با تاکید براینکه سیل زمانی اتفاق می افتد و از مسیر اصلی خارج می شود که مانعی بر سرراه آب باشد، ابراز کرد: سیل در جنگل روی نمی دهد بلکه در دشت و اراضی جلگه ای خصوصا در مناطق مسکونی اتفاق می افتد که با بالا آمدن سطح آب ، آبگرفتگی می شود.

عدم زهکشی در مناطق شهری و روستایی علت اصلی جاری شدن سیلاب
خدایی، آبگرفتگی را بیشتر مشکل در بارندگی اخیربرشمرد و عنوان کرد: به علت عدم زهکشی در مناطق شهری و روستایی ، اراصی کشاورزی و مسکونی پرآب می شوند و با کوچکترین بارندگی آبهای زیرزمینی بالا می آید و در نتیجه سیلاب جاری می شود.
عدم مشخص بودن تولی گری رودخانه ها
وی عدم مشخص بودن تولی گری رودخانه را از دیگر مشکلات عنوان کرد و گفت: متولی رودخانه در بالادست با منابع طبیعی است، بعد از آن با امور آب و در داخل شهر با شهرداری است و ثابت نبودن تولی گری باعث می شود نگاهها به رودخانه ها و آبراه ها متفاوت باشد و تصمیم یک پارچه ای گرفته نشود.
این کارشناس ارشد حوزه آبخیزداری با ابراز تاسف از اینکه حریم های سیلابی در شمال کشور رعایت نمی شود، افزود: در شهر و روستا حریم اصلی رودخانه و آبراه رعایت نمی شود و در کنار مسیر آب دیوار احداث و بعد کشاورزی می کنند .
خدایی ادامه داد: از آنجائیکه رودخانه های ما جوان هستند هر بار تغییر مسیر می دهند و تجاوز به حریم این رودخانه درتشدید تغییر مسیر آن تاثیرگذار است و درنتیجه با افزایش فشار آب، تخریب ایجاد می شود.

پ/