به گزارش وارش نیوز، عرصه فعالیت آنها طبیعت است، از دشت و دمن گرفته تا کویر و بیابان. از قله کوه تا دره‌های عمیق و رودخانه‌های خروشان. اینها مرزبانان تنوع زیستی کشور هستند و نامشان محیط‌بان.شاید در نگاه اول، گشت زنی در طبیعت، چندان شغلی سخت و دشوار به شمار نیاید اما این فقط یک روی ماجراست.
حفاظت از عرصه‌های طبیعی و حیات وحش آن هم در گرمای طاقت‌فرسا و سرمای استخوان‌سوز به کنار، خطرهای مواجهه با حیوانات وحشی و درنده هم هیچ، درگیری با شکارچیان غیرمجاز مسلح، خود به تنهایی گویای خطرهای این شغل شریف است.
باید واقع‌بین بود. محیط‌بانی مانند برخی از شغل‌ها کار دل است، حداقل در کشور ما که اینگونه بوده؛ این واقعیت وقتی ملموس می‌شود که بدانیم محیط‌بانان هیچگاه شکایت از سختی کارشان ندارند اما از تنگی معیشت خود و نبود ضمانت شغلی دل چرکین هستند. در بسیاری از مواقع برای حمایت از محیط‌بانان خلاء قانونی وجود دارد و چه بسیار محیط‌بانانی که به دلیل همین موضوع زیرتیغ بوده یا هستند.
توجه به محیط‌بانان و چاره‌اندیشی برای رفع دغدغه‌های معیشتی و حرفه ایشان همواره مورد توجه دولت‌های مختلف بوده است. این مهم اما در دولت تدبیر و امید رنگ تازه‌ای به خود گرفت زیرا رییس‌جمهوری یکی از مهمترین شعارهای انتخاباتی خود را توجه به مسائل محیط زیستی قرار داد.
فعالیت ۵۰ درصد کارکنان سازمان محیط زیست در حوزه محیط‌بانی
اهمیت توجه به محیط‌بانان وقتی خود را نشان می‌دهد که بدانیم عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفته، ۵۰ درصد پرسنل این سازمان در حوزه محیط بانی مشغول فعالیت هستند.
به گفته وی، محیط‌بانان جزو پایین‌ترین قشر حقوق بگیران کشور بوده و تا سه سال گذشته متوسط دریافتی آنها حدود یک میلیون و ٢٠٠ هزار تومان بود در حالی که باید ۴۴٠ ساعت در شرایط سخت در پاسگاه‌ها و مناطق تحت مدیریت حفاظت می‌کردند. خوشبختانه توجه دولت دوازدهم، سبب شد که امروز متوسط درآمد محیط‌بانان از متوسط کارکنان دولت بالاتر رود که این شامل دیگر حق و حقوق آنها نیز می‌شود.
کلانتری می‌گوید، سازمان محیط زیست تلاش‌هایی برای متعادل کردن ساعت کاری محیط‌بانان انجام داده اما به دلیل کمبود نیرو در بخش محیط‌بانی هنوز این امر محقق نشده است.
هر ۵ هزار هکتار یک محیط‌بان
کمبود محیط‌بان در کشور وقتی ملموستر است که بدانیم به ازای هر ۵ هزار هکتار از عرصه‌های طبیعی کشور، فقط یک محیط‌بان داریم؛ این آماری است که « علی محمدی شاعری » نماینده سابق مردم نکا، بهشهر و گلوگاه در مجلس شورای اسلامی اعلام کرده و گفته، تعداد محیط‌بانان کشور یک پنجم متوسط جهانی است. در واقع این سرانه برای صیانت و حفاظت از جنگل‌ها و محیط‌زیست کشور بسیار کم است.
شاعری با بیان اینکه تعداد محیط‌بانان در کشور به اندازه یک پنجم متوسط جهانی است اعلام کرده، تجهیزات محیط‌بانان و جنگل‌بانان بسیار فرسوده و ناکافی و وضعیت معیشتی این افراد نامناسب است؛ در واقع در شرایطی که محیط‌بانان و جنگل‌بانان در دفاع از محیط‌زیست و منابع طبیعی بر علیه متجاوزان از تجهیزات به روز برخوردار نیستند، قاچاقچیان و متجاوزان منابع طبیعی از امکانات کارآمدتری استفاده می کنند.
لایحه حمایت از محیط‌بانان
در این میان یکی از مهمترین دغدغه‌های محیط‌بانان، درگیری آنان با شکارچیان غیرمجاز است. چه بسیار محیط‌بانانی که در درگیری با شکارچیان غیرمجاز به شهادت می‌رسند یا جانباز می‌شوند و در برخی موارد نیز به دلیل عدم آموزش‌ها و خلاء قوانین، به قتل محکوم می شوند.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در این باره می‌گوید: حدود ۴ درصد از نیروهای محیط‌بانی شهید و ۷ درصد جانباز هستند که حتی در نیروهای مسلح این درصد از شهدا چه در زمان جنگ و چه بعد از جنگ وجود ندارد.
بعد از سال‌ها کش و قوس، برای حمایت از این قشر لایحه حمایت از محیط بانان تصویب شد اما نواقصی دارد که برای رفع آنها به زودی لایحه مکملی را تقدیم دولت خواهیم کرد که بخش ویژه آن در باره همیاران محیط زیست است تا مورد حمایت قرار گیرند.
کلانتری با توجه به مشکلات این قشر گفته، در دو تا سه ماه گذشته پنج نفر از همیاران محیط زیست در روند آتش‌سوزی جنگل‌ها و در مجموع در ۱۰ سال گذشته ۱۴ نفر از همیاران محیط زیست جان خود را در راستای حفاظت از محیط زیست از دست دادند که تلاش می‌کنیم در راستای لایحه جدید الحاقی، از همیاران حفاظت کنیم. چون قانون عطف به ما سبق نمی‌شود؛ بنابراین حمایت از این ۱۴ همیار تا حدودی دشوار است اما تلاش می‌کنیم حق و حقوق این تعداد نیز حفظ شود.
محیط‌بانان و خانواده‌هایشان بیمه شدند
در این میان سرهنگ جمشید محبت‌خانی، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست کشور با یادآوری اقدامات انجام شده در زمینه ارتقاء شغلی و معیشتی محیط‌بانان در دولت تدبیر و امید به ایرناپلاس می‌گوید: یکی از اقدامات مهم دولت در این زمینه بیمه محیط‌بانان بود که از سال ۱۳۹۷ همه محیط‌بانان و خانواده‌های آنها تحت پوشش بیمه قرار گرفته و از خدمات بیمه تکمیلی و بیمه عمر نیز استفاده می‌کنند.
وی افزود: آموزش محیط‌بانان یکی از اولویت‌های جدی سازمان محیط زیست بوده که ۱۸۰۰ محیط‌بان در سطح کشور از آموزش‌های حضوری و آنلاین بهره‌مند شدند. این امر در حالیست که ناآگاهی از قانون در این حوزه مشکلاتی در پی داشت.
رئیس یگان حفاظت محیط زیست ادامه داد: متاسفانه ناآشنایی با قانون بکارگیری سلاح و یا تنظیم صورت‌جلسه‌ها سبب شد ۴ محیط‌بان به قصاص محکوم شوند که ۲ تن از آنها با رضایت اولیای دم نجات یافته، یم نفر قصاص و یک محیط‌بان نیز در انتظار حکم قطعی دادگاه است.
محبت‌خانی خاطرنشان کرد: با وجود افزایش عملیات‌ها، دستگیری‌ها و کشفیات در ۲ سال گذشته، در حوزه محیط بانی شهید نداشته‌ایم زیرا حفظ جان محیط‌بانان در کنار ارائه خدمات مطلوب، اولویت نخست سازمان محیط زیست است.
(با توجه به اینکه مصاحبه با فرمانده یگان حفاظت محیط زیست در روزهای گذشته انجام شده، امروز (چهارشنبه ۱۲ شهریور) اعلام شد یکی از محیط‌بانان شهرستان بندرلنگه در استان هرمزگان با شلیک گلوله توسط شکارچیان غیرمجاز به شهادت رسید.)
راه‌اندازی مرکز فوریت‌های مبارزه با جرائم فضای مجازی در حوزه محیط زیست
وی با یادآوری افزایش جرائم فضای مجازی در حوزه محیط زیست، گفت: با توجه به کوچ جرائم از محیط حقیقی به فضای مجازی، در تفاهم‌نامه‌ای بین سازمان حفاظت محیط زیست و پلیس فتا، مرکز فوریت‌های مبارزه با جرائم فضای مجازی در حوزه محیط زیست راه‌اندازی شده است.
رئیس یگان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرد: در زمینه تجهیزات، ۴۰ میلیارد تومان اعتبار صرف خریداری البسه، پوتین، جلیقه ضدگلوله و تجهیزات انفرادی شده در حالی که ۲۰ میلیارد تومان نیز با نظارت یگان حفاظت در استان‌ها به موضوع تجهیزات محیط‌بانی اختصاص یافت.
محبت‌خانی با بیان اینکه ۷۳ خودرو و ۱۴ موتورسیکلت برای محیط‌بانان خریداری شد، افزود: سازمان محیط زیست، تهیه ۳۰۰ دستگاه موتورسیکلت و تخصیص ۶۰ میلیارد تومان بودجه برای خودروهای ویژه محیط بانی را در دستور کار دارد.
۳ هزار محیط‌بان جذب می‌شوند
وی با بیان اینکه شبکه بی‌سیم سراسری نیز تا پایان سال در اختیار محیط‌بانان قرار می‌گیرد از جذب ۳ هزار محیط‌بان در ۱۰ سال آینده خبر داد و افزود: با کمک نیروی انتظامی و ستاد کل نیروهای مسلح، ۳۰۰ سرباز محیط‌بان جذب و ۱۰۰ پاسگاه متروکه محیط‌بانی نیز احیا شده است.